Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Λάκκα

9

Είναι κτισμένη, κατά την παράδοση, σε τοποθεσία όπου υπήρχε παλαιότερα ανδρώα Μονή. Η παλαιότερη ημερομηνία, ενδεικτική της υπάρξεως κτισμάτων βρίσκεται στην επιγραφή του κωδωνοστασίου του ναού 1714. Στην εξωτερική του νοτίου τοίχου του ναού σε ανάγλυφη πλάκα, υπάρχει δεύτερη χρονολογία : 1988, που αναφέρεται στην αποκατάσταση φθορών και βλαβών που υπέστη ο ναός. Υπάρχουν νεότερες ενδείξεις ότι στον τόπο αυτόν υπήρχε χριστιανική κοινότητα από τα τέλη του 3ου με αρχές του 4ου αιώνα μ.Χ. Η προσωνυμία «Παναγία η Μπάμπιαννη» δόθηκε στη Μονή αργότερα, όταν κοντά στη Μονή εγκαταστάθηκε μια ηλικιωμένη γυναίκα με τον γιο της Γιάννη, που υπηρετούσε την Παναγία. Οι προσκυνητές λέγανε, «ας πάμε να δούμε και τη Μπάμπω του Γιάννη». Από την συνεχή επανάληψη  της φράσης επεκράτησε η προσωνυμία «Μπάμπιαννη». Το καθολικό της Μονής του οποίου οι εικόνες του τέμπλου, είναι τρίκλιτη βασιλική με δίρριχτη στέγη.
Έχει υποστεί πολλές καταστροφές, με τελευταία του σεισμού του 1991, οι οποίες αποκαταστάθηκαν. Στο εσωτερικό του ναού, σώζονται ελάχιστες τοιχογραφίες. Στην κόγχη του Ιερού σώζεται η Πλατυτέρα και Ιεράρχες στην κάτω ζώνη. Στην πρόθεση η Άκρα ταπείνωση και στη βάση του τρούλου μια ζώνη με πρόσωπα αγγέλων. Οι άγγελοι «φτερίζοντες» με ιδιαίτερη εκφραστικότητα στην παιδική απόδοση των χαρακτηριστικών τους. Το τέμπλο είναι από ξύλο, αρκετά μεταγενέστερο, με ελάχιστα σημεία του παλαιότερου έργου, όπου και είναι τοποθετημένες οι δώδεκα από τις εικόνες που παρουσιάζονται. Η θαυματουργή εικόνα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου είναι τοποθετημένη στο δεξί προσκυνητάρι, μπαίνοντας από την είσοδο του ναού. Όλες οι εικόνες είναι έργα αξιόλογου εργαστηρίου της Κεντρικής Μακεδονίας και χρονολογούνται στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Εξαίρεση αποτελούν η θαυματουργή εικόνα της Κοιμήσεως του προσκυνηταρίου και της Σύναξης των Αγίων Αποστόλων. Αν και διακρίνονται πολλά στοιχεία που μαρτυρούν δυτική επιρροή (διακοσμητικά μοτίβα μπαρόκ και απομιμήσεις των Γοτθικών χαρακτικών που επηρέασαν τη βυζαντινή τέχνη από τον 16ο αιώνα περίπου) , οι εικόνες στα βασικά τους στοιχεία συμπορεύονται με την βυζαντινή παράδοση. Διακρίνονται για τα έντονα χαρακτηριστικά των προσώπων με τον έντονο, σκουρόχρωμο προπλασμό. Τα μεγάλα εκφραστικά μάτια συνδυάζουν τη σοβαρότητα με τη χαρά κάνοντας τα εικονιζόμενα πρόσωπα πολύ ευπροσήγορα. Τα ενδύματα είναι πάντα με πολύ έντονους χρωματισμούς. Ο κάμπος των εικόνων αποδίδεται με αποχρώσεις του γαλάζιου, ενώ με κεφαλογράμματη γραφή αναγράφεται το όνομα του εικονιζόμενου προσώπου.
Οι εικόνες της Κοίμησης της Θεοτόκου του προσκυνηταρίου και της Σύναξης των Αγίων Αποστόλων δεν είναι του εργαστηρίου που αγιογράφησε τις άλλες εικόνες, και έχουν μια αξιόλογη ιδιομορφία. Σχηματοποιημένα δυσανάλογα ανατομικά χαρακτηριστικά, μέσα από μια θεληματική δυσκαμψία των σωμάτων, δίνουν έντονη εκφραστικότητα και μυστηριακή πνοή στις εικόνες. Η επεξεργασία των σαρκωμάτων, ο συνδυασμός και η απόδοση των χρωμάτων δείχνουν καλό γνώστη της εικονογραφικής τέχνης. Οι δύο αυτές εικόνες είναι αρκετά προγενέστερες των υπολοίπων εικόνων του τέμπλου. Το εικονογραφικό σύνολο του ναού δεν περιορίζεται σ’ αυτές τις εικόνες. Υπάρχουν κι άλλες μικρές φορητές εικόνες πιο εντυπωσιακές στο επιστύλιο του τέμπλου.          
Η καμπάνα του καμπαναριού είναι αφιέρωμα Τούρκων. Ήρθαν τρεις Τούρκοι με τα άλογα και ένας από αυτούς έκλεψε τα αναθήματα από την εικόνα της Παναγίας. Φεύγοντας κάθισαν στη ρεματιά να ξαποστάσουν και αυτός που πήρε τα αναθήματα καθηλώθηκε στη θέση που καθόταν. Αναρωτήθηκαν οι άλλοι δύο και τον ρώτησαν μήπως πήρε κάτι και τότε φανέρωσε τα κλαπέντα. Έταξε τότε δύο δοχεία λάδι, επέστρεψε στη θέση τους τα κλαπέντα και έκανε δώρο την καμπάνα του καμπαναριού, η οποία περιέχει στο μείγμα της δύο κιλά χρυσό.
Η Γερόντισσα Μαρία, από το 1979, με την δραστηριότητά της, την πρωτοβουλία της, το μεγάλο λειτούργημά της και την μεγάλη και πραγματική πίστη της συνέβαλε στο να φτάσει στην σημερινή μορφή, όψη και λάμψη το μοναστήρι της Παναγίας της Λάκκας, ξεπερνώντας πολλές δυσκολίες. Άξια μορφή, άξια σε όλα της.

Διαβάστηκε 24977 φορές
Περισσότερα σε αυτή την κατηγορία: « Εκκλησία Αποστόλων Πέτρου και Παύλου της Πέλλας