Ο Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Βρίσκεται στο βόρειο τομέα των Γιαννιτσών, στην παλιά συνοικία Βαρόσι.
Ο Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου βρίσκεται στο βόρειο τομέα των Γιαννιτσών, στην παλιά συνοικία Βαρόσι και χτίστηκε κατά την περίοδο 1858-1867. Τα θυρανοίξια χρονολογούνται το έτος 1867 ενώ κατά άλλους ερευνητές το 1860. Το βέβαιο είναι ότι η κατασκευή της επιτράπηκε με σουλτανικό φιρμάνι του 1858, το οποίο αναφέρει:
«…επειδή οι Έλληνες αυτοκρατορικοί μου υπήκοοι που διαμένουν στη συνοικία «Βαρός» της κωμοπόλεως των Γενιτών δεν έχουν ιερά για την εκτέλεση των ιεροτελεστιών τους, ικετεύουν και εκλιπαρούν να τους παραχωρηθεί η υψηλή μου άδεια να χτίσουν και να οικοδομήσουν μια εκκλησία…επάνω σε ιδιόκτητα οικόπεδα τους, που βρίσκονται στο παραπάνω χωριό, μήκους τριάντα δύο πήχεων, πλάτους είκοσι τεσσάρων και ύψους δέκα. Παρέχοντας την υψηλή και αυτοκρατορική μου άδεια για την ανέγερση και κατασκευή κατά τον τρόπο αυτό της εκκλησίας που αναφέρθηκε, εξεδόθη αυτοκρατορική μου διαταγή…».
Ο Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Η λιθοδομή έχει πάχος 0,85 μ.. Στην ανατολική εξωτερική πλευρά βρίσκεται εντοιχισμένο αρχαίο ανάγλυφο.
Και έτσι έγινε. Οι κάτοικοι με προσωπική εργασία και δωρεά υλικού και χρημάτων κατάφεραν μέσα σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα να ολοκληρώσουν την κατασκευή της. Και όταν τελείωσε το νερό, χρησιμοποιήθηκε κρασί, λέει η παράδοση. Στα δύσκολα χρόνια που ακολούθησαν η εκκλησία δέθηκε με την ιστορία της πόλης. Κατά το Μακεδονικό Αγώνα, τη Μάχη των Γιαννιτσών 1912 και την Κατοχή στάθηκε σύμβολο πίστης και δύναμης.
Η Μητρόπολη είναι μια τρίκλιτη βασιλική. Το πυργοειδές κωδωνοστάσιο βρίσκεται σε επαφή με τη ΝΑ γωνία της εκκλησίας. Έχει χαρακτηρισθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο (1987).
