Ο Παλαιός Μυλότοπος βρίσκεται ανάμεσα από τα χωριά Νέος Μυλότοπος και Καρυώτισσα. και βρίσκεται δυτικά της πόλης των Γιαννιτσών μέσα στον εύφορο κάμπο σε απόσταση 8 χιλιομέτρων.

Ανηφορίζοντας από το χωριό προς τις παρυφές του βουνού, συναντάει κανείς μια πνευματική όαση. Την γυναικεία Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου.

Υπήρχε χριστιανική κοινότητα η οποία ήταν αντρική μονή με 100 μοναχούς και μεγάλη περιουσία, όπως γη, 300 πρόβατα, 1000 γίδια και 100 αγελάδες. Όλα αυτά όμως έως την περίοδο εγκατάλειψης της, πριν από 200-250 χρόνια. Η Μονή είχε και πολλούς υπηρέτες.

Το 1979 αρχίζει νέα περίοδος της μονής. Πλήρως εγκαταλελειμμένη και κατεστραμμένη, όπου πολλές εικόνες κλάπηκαν τη δεκαετία του '70, άρχισε σιγά - σιγά να επανέρχεται με την βοήθεια των χωρικών και κατοίκων της περιοχής.

Η εικόνα της Παναγίας ευτυχώς δεν πειράχθηκε διότι οι κάτοικοι αν και την μετέφεραν  στον Ναό του χωριού, αυτή επέστρεφε μόνη της, οπότε πείστηκαν οι χωρικοί ότι η Παναγία έχει τον τρόπο να αυτοπροστατεύεται.

Το μοναστήρι γιορτάζει τον Δεκαπεντάυγουστο, όπου για 15 μέρες πλήθος κόσμου απ'ολη την Ελλάδα και το εξωτερικό συρρέουν εδώ για να προσκυνήσουν, να εκκλησιαστούν και να γονατίσουν την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας.

Στη μονή σώζονται και φυλάσσονται λείψανα Αγίων που μεταφέρθηκαν από ευλαβείς πρόσφυγες απ΄τις «χαμένες» πατρίδες.

Στον περίβολο του ναού υπάρχουν σκαλιστές μορφές σε βράχια του τοπικού καλλιτέχνη Μηνασίδη από το Τριφύλλι.

Η Γερόντισσα έχοντας πάρει τη απόφαση να μείνει εδώ, επιδόθηκε σε μια υπεράνθρωπη προσπάθεια, ώστε να τεθεί σε λειτουργία η Ιερά Μονή.

Σήμερα το μοναστήρι είναι ανοικτό στο κοινό και η Γερόντισσα και Ηγουμένη Μαρία μπορεί να αναλάβει τη ξενάγηση σας στους περιποιημένους χώρους, τους οποίους επιμελείται η ίδια, στον καθολικό του μοναστηριού καθώς και στα παρεκκλήσια. Στην προσωπική συνομιλία και επαφή μαζί της μας εξέφρασε το παράπονο της, ότι δεν έχει βοήθεια από πουθενά.

Το χωριό της Λάκκας αποτελεί ένα τυπικό βλαχοχώρι που βρίσκεται στους πρόποδες του Πάϊκου ανάμεσα στο Μάνδαλο και το Πλαγιάρι.

Η Κρώμνη αποτελεί έναν από τους αναγνωρισμένους παραδοσιακούς οικισμούς του Ν.Πέλλας.

Το Αχλαδοχώρι βρίσκεται ανάμεσα στο χωριό της Αραβησσού και τον Ν.Μυλότοπο.

Το Ποντοχώρι είναι από τα μικρότερα σήμερα χωριά του Νομού Πέλλας.

Η Αξός βρίσκεται λίγα μόλις χιλιόμετρα από τον Ν.Μυλότοπο πολύ κοντά στα Γιαννιτσά.

Η Αραβησσός είναι ένα από τα πιο προικισμένα χωριά της περιοχής με πλούσιο φυσικό περιβάλλον, χτισμένη σε ένα σημείο όπου το Πάϊκο απλόχερα δίνει τα νερά του στον διψασμένο κάμπο της Πέλλας.

Το Δροσερό υπήρχε ήδη από τις αρχές του 19ου αιώνα με το όνομα "Ασάρ Μπέη", που σημαίνει "Η κρεμάλα του Μπέη".